zaterdag 31 oktober 2009

Virtual reality

Bij een bezoek aan de voormalige abdij van Cluny is het bekijken van een uitstekende 3D film waarin getoond wordt hoe de abdij er uit heeft gezien, een niet te missen deel van de rondleiding. Daarnaast wordt er (waarschijnlijk als onderdeel van de Cluny 2010 viering) naarstig gewerkt aan een andere manier om het gesloopte gedeelte van de abdij te visualiseren.
Men gebruikt daarvoor een soort LCD scherm op een paal, ca. 50 cm breed en 1 m hoog. Het geheel kun je draaien, en dan zie je op het scherm wat je voor je gezien zou hebben als de abdij er nog gestaan had. In het Frans heten ze bornes, wat zoiets als mijlpaal betekent. De eerste staat in het resterende deel van het transept, en heeft een draaicirkel van 360 graden. Het geeft kijkjes in de kerk vanuit het transept.
In het verleden werd de abdij beschermd door vestingmuren, met poorten en torens. Eén van deze torens is de Tour des Fromages, die aan de hoofdstraat van Cluny ligt. Onlangs is boven in deze toren een tweede borne geïnstalleerd. Het is hetzelfde concept. Als je het scherm draait, zie je wat je gezien zou hebben vóór de Franse revolutie.
Het aardige is ook nog, dat als je zo dichtbij het scherm komt dat je door de torenopening de zaterdagmarkt kunt zien, je op het scherm hetzelfde ziet, dus de zaterdagsmarkt en de mensen die daar op dat moment lopen, maar met de “oude” abdij op de achtergrond. Ik vind het een verbluffend staaltje van techniek, en ook deze noviteiten geven een hoop toegevoegde waarde aan een bezoek aan zowel abdij als Tour des Fromages (waarvoor je een apart kaartje nodig hebt). Los van dit 3D scherm is een bezoek aan de toren ook wel de moeite waard. De toegang is in het Bureau de Tourisme, en de houten trappen zijn erg steil. Bovengekomen is er een soort zoldervloer, en de muren op dit stuk zijn voorzien van grote gaten (geen glas) waardoor men een fraai uitzicht heeft over Cluny en de omgeving. En men kan er ongestoord foto’s maken zonder gehinderd te worden door de weerspiegelingen in het glas.

De website van La Tuilerie de Chazelle

zaterdag 17 oktober 2009

Steenkolenduits

Ooit wel eens geprobeerd een stuk Nederlands proza te vertalen in het Duits? Afhankelijk van je vooropleiding (in mijn geval 1ste klas HBS, en 2 jaar op de HTS) en ervaring (geen) is dat geen sinecure. In mijn jeugd gold een onvoldoende voor Duits ook nog als een soort verlaatte verzetsdaad, dus … wat zal je je dan druk maken?
Onlangs wilde ik wat Duits op Internet zetten, waarbij ik gelukkig een beetje hulp kreeg van een ex-lerares Duits, onder voorwaarde dat dit éénmalig was, en dat ze alleen de ergste blunders er uit zou vissen. Dat werd mijn eerste ervaring met Duits sinds de zestiger jaren. Kun je het jeugdige overmoed noemen dat het oorspronkelijke plan, naast een Engelse, Nederlandse en Franse website ook een Duitse site te creëren, weer post vatte?
Ik zal geen gedetailleerd verslag doen van mijn strijd met de naamvallen, maar ik kan een ieder verzekeren, dat de Wolters’Sterwoordenboeken D-N en N-D (1991) en een Prisma Duitse spraakkunst voor iedereen (1965) onvoldoende houvast geven voor een snelle, trefzekere vertaling. Gelukkig biedt het Internet meerdere mogelijkheden, zoals het kruiselings zoeken tussen de verschillende Wikipedia’s (Engels, Nederlands, Frans, Duits), het zoeken binnen Google op volledige Duitse uitdrukkingen, en het gebruik van Wiktionary (Duits).
Maar hoe je het ook wendt of keert, het blijft een heidens karwei om iets te produceren waarbij niet meteen elke Duitser in lachen of huilen uitbarst zogauw hij het onder ogen krijgt. Na drie dagen ingespannen hard werken is de Duitse website nu een feit. Een enkeling zal misschien zeggen dat er toch gratis vertaalprogramma’s bestaan, zoals Babelfish.
Ter illustratie van de kwaliteit van deze software, zal ik deze zin van het Nederlands naar het Duits en terug laten “vertalen”; weliswaar niet met Babelfish, want die doet geen D-N.
1. Een enkeling zal misschien zeggen dat er toch gratis vertaalprogramma’s bestaan, zoals Babelfish.
2. Ein Enkeling sagt möglicherweise daß dort dennoch das freie vertaalprogramma, zum, wie Babelfish zu bestehen.
3. Een Enkeling zegt misschien dat daar niettemin vrije vertaalprogramma om aan, als Babelfish te bestaan.

Natuurlijk is dit een fictief, oneerlijk voorbeeld, maar dat Babelfish en andere gratis “vertalers” niet veel meer produceren dan steenkolenduits, moge duidelijk zijn. Mijn Duitse vertaling zit ongetwijfeld boordevol fouten, maar als je het hardop leest, klinkt het in elk geval Duits!
Mit freundlichen Grüßen, Käse aus Holland.

De website van La Tuilerie de Chazelle

zaterdag 3 oktober 2009

Een gewone Chinees

Vaak krijg ik vragen van familie, vrienden of kennissen over wat we nou het meeste missen hier. De meeste mensen denken dan aan drop, groene haring of iets dergelijks, maar één van de dingen die ik af en toe miste was een “gewone”, ordinaire Chinees. Er zijn hier in de buurt weliswaar enkele “Chinese” restaurants, maar de meeste daarvan zijn van oorsprong Vietnamees, en “doen” er de laatste tijd ook Thais en Chinees eten bij. We hebben er een paar geprobeerd, in Mâcon en Chalon, maar het eten was er matig tot slecht. Toen we nog volop in de verbouwing zaten kwamen we vaak in Crèches-sur-Saône, omdat daar de bouwmarkt zat. En omdat bijna alles, ook dat soort zaken, tussen 12 en 2 dicht is, stonden we daar, omdat we er niet aan gedacht hadden, soms voor een gesloten deur. Vlakbij de bouwmarkt zat ook een Chinees, “La Route de Chine”, die tussen de middag een buffet à volunté verzorgde, dus : eet zo veel als je wilt voor een vaste prijs (€ 11.00 voor een lunch zonder drankje erbij). Op één van die dagen besloten we om het buffet eens te proberen, en dat beviel wonderwel uitstekend. Het eten was goed, er was ruime keuze, en de prijs-kwaliteit verhouding was méér dan goed. Voortaan probeerden we ons bezoek aan de bouwmarkt zo te plannen dat we een buffet mee konden pakken. Maar aan alle goede dingen komt een eind, en dus ook aan de verbouwing. We moesten overigens ook regelmatig in Mâcon zijn, omdat dat voor ons de stad is waar “alles” zit; de prefectuur, de ziektekostenverzekering, het belastingkantoor, enz. Op een goede dag viel ons oog op een groot bord “Palais d’Asie, buffet à volunté”, en de goede ervaringen in Crèches indachtig, streken we daar ook een keer neer. Dat was voor ons het eind van “La Route de Chine”. De keus in Mâcon was veel groter dan daar, de kwaliteit was nog beter en de prijs was (toen) nog lager ook, namelijk € 10.00 voor een lunch. Sindsdien zijn de prijzen eerst verhoogd naar € 11.00 en recentelijk weer verlaagd naar € 10.50 (de prijzen in de avond en in het weekend liggen overigens hoger). Om een indruk te geven van het assortiment: er zijn, naast 6 warme voorgerechten, 2 soorten dim sum, 2 soorten sushi en 4 sausjes, ook een paar salades te krijgen. Er zijn 8 warme vlees-, vis- of schaaldiergerechten, waarbij enkele groentegerechten, Cantonese rijst, gebakken mie, witte rijst of zelfs patat gegeten kan worden. Als dessert zijn er diverse fruitsalades, 5 soorten ijs en gebak aanwezig. Kortom, er is keus genoeg. Tegenwoordig plannen we onze bezoeken aan Mâcon dan ook strategisch rond het middaguur. En wat betreft die vraag van wat mis je nu het meest; de Chinees is inmiddels van het lijstje geschrapt, en vervangen door …. een ordinaire Hollandse snackbar, want die bestaan echt niet in Frankrijk!

De website van La Tuilerie de Chazelle